Eric Fromm, niemiecki filozof, psycholog i psychoanalityk, w opublikowanej w 1972 roku pracy The Anatomy of Human Destructiveness/Anatomia ludzkiej destrukcyjności, użył po raz pierwszy określenia “biofilia”. W najprostszym tłumaczeniu oznacza ona miłość do natury. Amerykański biolog Edward Wilson, 12 lat później, w wydanej książce “Biofilia”, sformułował pogląd, że każdy człowiek rodzi się z naturalną potrzebą obcowania z naturą. Ta bliskość rozwija się, kiedy jesteśmy dziećmi, ale w dorosłym życiu staje się źródłem równowagi emocjonalnej i społecznej. Jest genetycznie wpisana w nasze DNA. Biofilia stała się obszarem badań w wielu dziedzinach, także tych związanych ze sztuką i projektowaniem. Biophilic Design to sposób projektowania i aranżowania miejsc, w których mieszkamy, pracujemy i uczymy się. Jest myśleniem o naszych budynkach, miastach, środowiskach życia, pracy i rozrywki jako tych, które powinny mieć nierozerwalny kontakt z naturą. Dla równowagi naszych układów nerwowych. Relacja człowieka z naturą stała się obszarem artystycznych poszukiwań wielu artystów i artystek. Muzea tworzą sytuacje, w których sztuka wychodzi poza muzealny white cube i dialoguje z naturalnym otoczeniem. Zderzenie sztuki współczesnej z naturą pogłębia jej odbiór, buduje konteksty. Zatrzymuje i pozwala doświadczyć.

Luiziana - potęga krajobrazu

“Każde dzieło domaga się obejrzenia bez zbytniej konkurencji ze strony innych dzieł sztuki i bez ograniczającej oprawy krajobrazowej.” - Knud W. Jensen, założyciel Luiziany.
Zbudowane pod koniec lat 50-tych muzeum to horyzontalny kompleks budynków wpisanych w niezwykły nadmorski krajobraz. Luiziana uważana jest za główne dzieło duńskiej architektury modernistycznej. Jørgena Bo i Wilhelm Wohlert, architekci budynku, zaprojektowali muzeum na bazie starej willi, ale podstawą ich koncepcji było połączenie architektury z naturalnym otoczeniem. Dzięki przeszkleniom sztuka, która znajduje się we wnętrzu koresponduje z nordyckim krajobrazem. Wokół muzeum znajduje się Part Rzeźby, a w nim 45 prac. Stanowią one ważną część kolekcji Luiziany. Rzeźby ukryte w zieleni dialogują z szaro-niebieskim morzem. W parku znaleźć można między innymi rzeźby takich artystów jak: Alexander Calder, Henry Moore, Joan Miró czy Richard Serra.
Luiziana

Artipelag - archipelag sztuki

Położony kilkanaście kilometrów od Sztokholmu Artipelag to wybudowane w 2000 roku muzeum sztuki współczesnej. Założyciel muzeum Björn Jakobson zbudował instytucję o niezwykłej wartości wystawienniczej, położoną w otoczeniu skał, klifów i jeziora. Wokół budynku znajdują się rzeźby. Dodatkowo, istnieje długi odcinek szerokich drewnianych ścieżek, które umożliwiają poruszanie się na wózkach osobom z niepełnosprawnościami. Archipelag to miejsce harmonii i spokoju. Wszystko, co w nim znajdziemy zaprojektowane jest z miłością do natury. W ostatnich latach w muzeum pokazywane były prace Anselma Kiefera, Judid Kristesen czy Rolfa Hansena.
Artipelag

Biennale w Helsinkach - sztuka na wyspie

12 maja tego roku rozpocznie się druga edycja Biennale w Helsinkach. To międzynarodowe wydarzenie artystyczne, którego centrum jest wyspa Vallisaari. Helsinki Biennale prezentuje około 30 artystów lub kolektywów z Finlandii i całego świata. W tym roku głównymi miejscami skupiającymi się wokół wydarzenia są wyspa Vallisaari i Muzeum Sztuki HAM Helsinki. Dawniej na Vallisaari mieściła się jednostka wojskowa. Na wyspę można dopłynąć promem z Helsinek. Wyspa nie jest zamieszkała, a podczas Biennale staje się niezwykłą scenografią dla sztuki. Kuratorką programową tegorocznej edycji festiwalu jest Joasia Krysa, urodzona w Polsce, na stałe mieszkająca w Wielkiej Brytanii kuratorka, badaczka i naukowczyni, pracująca na przecięciu sztuk wizualnych i technologii. Do Biennale zaproszonych zostało łącznie trzydziestu artystów, artystek i kolektywów twórczych.
Helsinki Biennial

Polskie ogrody sztuki

Najbardziej rozpoznawalnym miejscem w Polsce, w którym sztuka wychodzi poza muzealne ramy, jest Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Zabytkowy park dworski powstał w pierwszej połowie XIX wieku i od początku był związany ze sztuką. Do dziś zachowało się siedem historycznych rzeźb. Współcześnie park stanowi miejsce ekspozycji obiektów sztuki, zróżnicowanych materiałowo i tematycznie. Od tradycyjnych, wykutych w kamieniu rzeźb, po dźwiękowe i przestrzenne instalacje site - specyfic. Innym, fascynującym przykładem sztuki w przestrzeni publicznej jest Visual Park w Poznaniu. Położony nad Jeziorem Strzeszyńskim park rzeźby i obiektów artystycznych, będący częścią ABC Gallery, jest unikatem na polską skalę. W zielonej przestrzeni zobaczyć można prace takich artystów jak Bartosz Kokosiński, Maurycy Gomulicki, Robert Kuśmirowski czy Marcin Zawicki.
Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
Poznań Visual Park

Tekst: Ola Rajska
Korekta: Mona Olkiewicz

Zdjęcia w tekście:
okładka: Biennale Helsinki, Finlandia,Alicja Kwade, zdjęcie materiały Biennale Helsinki 2021
główna grafika postu: Luiziana, Dania, Henry Moore, " Figure No.", zdjęcie materiały ze strony muzeum
zdjęcie 1: Luiziana, Dania, widok ogólny muzeum, zdjęcie ze strony muzeum
zdjęcia 2: Artipelag, Szwecja, Bigert & Bergström, "Solar Egg", zdjęcia materiały muzeum Artipelag
zdjęcie 3: Biennale Helsinki 2021, Alicja Kwade, "Big Be-Hide and Pars Pro Toto", instalacja, zdjęcie materiały własne on*arte
zdjęcie 4: Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Magdalena Abakanowicz, "Mutanty", zdjecie ze strony muzeum